کاربرد فیتوتوکسین های نیمه خالص قارچ fusarium graminearum در ارزیابی مقاومت نسبی ارقام گندم به بیماری بلایت خوشه

بیماری بلایت فوزاریومی خوشه گندم یکی از بیماری های مهم گندم است که نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای گندم خیز جهان همواره مطرح بوده و می باشد. نظر به اهمیت بیماری که نه تنها موجب کاهش و افت کمی محصول می گردد، بلکه به دلیل آغشتگی بذور به مایکوتوکسین های مختلف قارچ عامل بیماری زیان هایی هنگفت را متوجه سلامتی انسان و دام می نماید، این پژوهش در راستای ضرورت مطالعات جامع بر روی این معضل مهم چند جانبه انجام گردید. در این پژوهش ، نخست جدایه های مختلف قارچ عامل بیماری تهیه و سپس عصاره سمی آن ها تهیه شد و مطالعات متعددی در ارتباط با رابطه میزان سمیت (توان گیاهسوزی) عصاره نیمه خالص و میزان رشد کلنی های جدایه های در یک دوره زمانی معین، رابطه میزان توان گیاهسوزی عصاره نیمه خالص با میزان ویرولنس جدایها انجام گرفتند که هیچ رابطه ای بین پارامترهای مذکور یافت نگردید. در مطالعه مربوط به تعیین سمی ترین جدایه قارچ نیز، جدایه 164 بیشترین سمیت را علیه بذور در حال گندم رقم آتیلا نشان داد و مطالعات مربوط به تعیین غلظت بهینه نشان دادند که غلظت 50 پی پی ام عصاره خام جدایه 164 بیشترین سمیت را دارا بود. در تعیین غلظت بهینه برای آزمون های مربوط به تحمل توکسین های قارچ به وسیله قطعات در حال رشد کولئوپتیل رقم آتیلا نیز، غلظت 1 پی پی ام عصاره خام جدایه 164 بیشترین تاثیر را در بازداری رشد قطعات کولئوپتیل داشت . در مطالعات مربوط به بررسی میزان تحمل ژنوتیپ های مختلف گندم بهاره که با استفاده از روشهای آزمون جوانه زنی بذور و آزمون رشد قطعات کولئوپتیل و با کاربردی غلظت های بهینه از سمی ترین جدایه قارچ عامل بیماری انجام گرفت ، هیچ رابطه ای میان میزان تحمل ژنوتیپ های مختلف گندم بهاره به عصاره سمی نیمه خالص قارچ و میزان مقاومت مزرعه ای به بیماری (با استناد به داده های مربوط به آزمون های مزرعه ای انجام شده در موسسه اصلاح نهال و بذر کرج) یافت نگردید.